واکسن کرونا و آینده همه‌گیری کرونا

واکسن کرونا و آینده همه‌گیری کرونا

کارایی واکسن‌ها در پیشگیری از کرونا

اثرگذاری واکسن‌های‌ کرونا و اومیکرون

تکنولوژی‌های مختلف واکسن کرونا

اسپایکوژن، واکسن پروتئین نوترکیب علیه کرونا

واکسن اسپایکوژن و عبور از تمام مراحل مطالعات بالینی

همکاری ایران و استرالیا

حمایت جامعه پزشکی از اسپایکوژن

سیناژن، تخصص در تولید داروهای بیولوژیک

واکسن کرونا و آینده همه‌گیری کرونا

آیا با کرونا به زودی خداحافظی می‌کنیم؟ آیا تا پایان 2022 می‌توانیم پایان پاندمی کرونا را ببینیم؟ به این سوالات پاسخ‌های متفاوتی داده می‌شود، اما ویروس کرونا همچنان همه را غافلگیر می‌کند. آخرین غافلگیری ظهور نوع جدیدی از این ویروس با نام امیکرون بود.

امیکرون اولین بار در آفریقای جنوبی شناسایی شد و اکنون به واریانت (نوع جهش‌یافته) غالب در کشورهای اروپایی و آمریکا تبدیل شده است.

بعضی تخمین‌ها نشان می‌دهد تا یک یا دو سال دیگر همه‌گیری کرونا به پایان خواهد رسید و این بیماری تبدیل به بیماری همچون آنفلونزا خواهد شد که با واکسن کنترل می‌شود. کرونا شاید هرگز ریشه‌کن نشود، بلکه باید با کرونا زندگی کنیم و آن را با اقداماتی مانند واکسیناسیون کنترل کنیم.

کارایی واکسن‌ها در پیشگیری از کرونا

واکسن‌ها توانسته‌اند میزان بیماری شدید، بستری‌ها و مرگ بر اثر کووید-19 را به‌طرز چشمگیری کاهش دهند. با افزایش شدید موارد ابتلا به اومیکرون، نگرانی‌ها درباره میزان اثر واکسن‌ها در پیشگیری از بیماری بازگشت. اما، پژوهشگران نشان داده‌اند که هنوز واکسن‌ها می‌توانند به حفظ ایمنی کمک زیادی کنند.

در ماه‌های گذشته تحقیقاتی درباره کاهش اثربخشی واکسن‌ها با گذشت زمان منتشر شد. اثربخشی واکسن‌های کرونا در بعضی کشورها بعد از 6 ماه از 90 درصد به 40 درصد رسید. بعضی علت این کاهش را ناشی از نوع جدید ویروس یعنی کرونا دلتا میدانستند، اما بررسی نشان داده است که گذشت زمان عاملی کلیدی و مهم است.

میزان آنتی‌بادی‌ (پادتن)هایی که دستگاه ایمنی به عنوان پاسخ اصلی علیه ویروس تولید می‌کند، با گذشت زمان کمتر می‌شود.

اثرگذاری واکسن‌های‌ کرونا و اومیکرون

بروز جهش‌های جدید در ویروس نیز باعث کاهش پاسخ ایمنی با واکسن شده است. برای مثال در مطالعه‌ای کاهش قابل‌توجه در تاثیرگذاری واکسن در برابر اومیکرون نسبت به دلتا مشاهده شده است.

تاثیرگذاری آسترازنکا و فایزر در برابر اُمیکرون به ترتیب کمتر از حدود شش درصد و ۳۰ تا ۳۵ درصد بوده است. خوشبختانه دز تقویتی توانست تاثیرگذاری را تا بین ۷۰ تا ۷۵٪ برساند. تحقیقات دیگر هم نشان دادند که تزریق دز بوستر می‌تواند سطح ایمنی را دوباره به خوبی تقویت کند و به میزان مناسب برگرداند.

تحقیقات خبرهای خوب دیگری هم برای ما دارند. نوع دیگری از ایمنی بدن به نام ایمنی سلولی همچنان پایدار است و تا زمان‌های طولانی‌تری میتواند با ویروس مقابله کند. شاید به همین علت باشد که با وجود جهش‌های جدید مانند اومیکرون، افراد واکسینه هنوز هم در برابر بیماری پاسخ بهتری میدهند و دچار بیماری شدید یا بستری نمی‌شوند.

در بخش بعدی خواهید دید که چرا واکسن باعث ایمنی در برابر ویروس می‌شود و انواع تکنولوژی برای تولید واکسن کرونا کدامند.

مراکز تزریق واکسن اسپایکوژن

در بخش “مراکز تزریق واکسن اسپایکوژن” موقعیت مکانی مراکز تزریق، به همراه شماره تماس آن‌ها درج شده است. برای آگاهی از موقعیت‌های مکانی هر مرکز، کافیست روی نام آن‌ها کلیک فرمایید. لطفا پیش از مراجعه حضوری با مرکز واکسیناسیون مورد نظر خود تماس حاصل فرمایید.

تکنولوژی‌های مختلف واکسن کرونا

ویروس کرونا به کمک پروتئینی در سطح خود به نام اسپایک به گیرنده ACE2 سلول‌های بدن متصل می‌شود و عفونت یا بیماری کووید-19 را ایجاد می‌کند. بنابراین، مهم‌ترین پاسخ‌های دستگاه ایمنی در بدن هم ضد این هدف یعنی اسپایک شکل می‌گیرد. به همین خاطر، اکثر واکسن‌های کرونا بدن را تحریک می‌کنند تا مثل زمانی که با پروتئین اسپایک ویروس روبرو شده‌اند، پاسخ ایمنی را تولید کنند. واکسن‌ها یا دارای اجزایی شبیه به پروتئین ویروس هستند یا بدن را وادار به تولید یک پروتئین شبیه به آن می‌کنند. در نتیجه دستگاه ایمنی فریب خورده و پاسخ ایمنی را تولید می‌کند.

تکنولوژی‌های متفاوتی برای واکسن کرونا استفاده شده: از تکنولوژی‌های جدیدی مانند mRNA یا وکتور ویروسی در فایزر و آسترازنکا تا تکنولوژی‌های با سابقه بیشتر مانند پروتئین نوترکیب (مانند واکسن اسپایکوژن) یا ویروس غیرفعال‌شده. اما جدیدترین واکسن کرونا که از سازمان جهانی بهداشت و اتحادیه اروپا مجوز گرفته است، با تکنولوژی پروتئین نوترکیب طراحی شده است.

اسپایکوژن، واکسن پروتئین نوترکیب علیه کرونا

واکسن اسپایکوژن شامل تمامی قسمت‌های پروتئین اسپایک ویروس کرونا است و اسپایکوژن این قابلیت را دارد تا پاسخ ایمنی را علیه بخش‌های مختلف اسپایک تحریک کند. بنابراین، جهش‌های جدید در بخشی از پروتئین ویروس، احتمالاً خطر کمتری از نظر مقاومت به واکسن اسپایکوژن ایجاد می‌کند.

واکسن‌های با پلتفرم پروتئین نوترکیب (مانند واکسن استرالیایی-ایرانی اسپایکوژن) از ایمنی بالایی برخوردارند که سابقه طولانی استفاده از آن در ساخت واکسن‌های آنفلوانزا، هپاتیت و HPVو داروهایی چون انسولین آن را نشان می‌دهد. درباره واکسن‌های پروتئین نوترکیب نگرانی کمتری درباره عوارض جانبی وجود دارد، زیرا با واکسن‌های پروتئین نوترکیب، عوارض خفیف و کم‌خطر رخ می‌دهد. همچنین، عوارض خاص و جدی که پس از تزریق واکسن‌های کرونا با تکنولوژی جدید مشاهده شده، با واکسن‌های پروتئین نوترکیب (مانند واکسن اسپایکوژن) دیده نشده است.

اسپایکوژن برخلاف بعضی از دیگر واکسن‌های موجود حاوی ترکیبات آلومینیوم و جیوه نیست، به جای آن ادجوانت (ماده جانبی برای تحریک بیشتر ایمنی بدن) استفاده شده در این واکســن Advax-SM اسـت که مطالعـات متعددی ایمنی‌زایی آن را نشان داده‌اند.

واکسن اسپایکوژن و عبور از تمام مراحل مطالعات بالینی

طبق استانداردهای بین‌المللی، واکسن‌هایی که برای کرونا توسعه می‌یابند و تولید می‌شوند، ابتدا باید چند مرحله تحقیق و مطالعه را پشت سر بگذارند تا از اثربخشی و ایمنی آنها اطمینان پیدا شود. مهم‌ترین این تحقیقات، مطالعات یا کارآزمایی بالینی است که در آن ایمنی و اثر واکسن در تعداد زیادی از افراد بررسی می‌شود. واکسن اسپایکوژن مطالعات بالینی را از اولین فاز تا فاز سوم با استانداردهای معتبر برگزار کرده و تمامی این فازها را کاملاً پشت سر گذاشته است. همچنین، نتایج این مطالعات به وزارت بهداشت و متخصصان ارائه شده است.

تاکنون با مطالعات بالینی انجام شده در چند ده هزار داوطلب، واکسن اسپایکوژن موفق به ایمنی‌زایی در ۸۷ درصد موارد شد و فاز سوم مطالعه نشان داد که اسپایکوژن می‌تواند اثربخشی ۶۰ الی ۶۵ درصدی در پیشگیری از کرونا ایجاد کند.

بیشترین عارضه جانبی که مشاهده شده است، درد محل تزریق، خستگی و گلودرد بوده و هیچ عارضه خاصی مانند تشکیل لخته خون که مرتبط با واکسن باشد، تا به حال از این واکسن مشاهده نشده است.

همکاری ایران و استرالیا

مانند دیگر واکسن‌های کرونا که می‌شناسید، واکسن اسپایکوژن نتیجه همکاری مشترک بین دو شرکت یا موسسه از کشورهایی متفاوت است. شرکت سیناژن با تجارب طولانی و چندین ساله در تولید انواع پروتئین‌های نوترکیب با شرکت استرالیایی وکسین همکاری می‌کند که در زمینه تحقیق بر انواع واکسن‌ها فعال است و سابقه همکاری‌های بین‌المللی دارد. پس از تحقیقات اولیه در استرالیا، دو فاز مطالعات بالینی و تولید این واکسن در ایران توسط سیناژن انجام شده است.

حمایت جامعه پزشکی از اسپایکوژن

تکنولوژی واکسن اسپایکوژن، نتایج مطالعات بالینی آن و اثربخشی آن در پیشگیری از بیماری کووید-19، در کنار ایمنی قابل‌قبول آن مورد توجه پزشکان و متخصصان قرار گرفته است. بیش از ده انجمن تخصصی پزشکی و پژوهشگاه در نامه‌هایی جداگانه با اشاره به ویژگی‌های این واکسن همچون اثربخشی مطلوب و عوارض جانبی قابل‌قبول آن که در مطالعات بالینی نشان داده شده، خواستار استفاده از این واکسن برای دز بوستر یا تقویتی و همچنین واکسیناسیون اولیه شده‌اند.

سیناژن، تخصص در تولید داروهای بیولوژیک

افراد مبتلا به بیماری‌های خاص همچون مبتلایان ام‌اس سال‌هاست که سیناژن را با داروهای تخصصی آن می‌شناسند، چرا که شرکت سیناژن از شرکت‌های دارویی بیوتکنولوژی در منطقه با تجارب چندین‌ساله در تولید انواع پروتئین‌های نوترکیب برای درمان بیماری‌های مختلف مانند ام‌اس، آرتریت، سرطان، پسوریازیس، دیابت و … است.

سیناژن در تولید داروهای بیماری‌های تخصصی فعال است که معمولاً با تکنولوژی پیشرفته پروتئین نوترکیب تولید می‌شود و به همین دلیل برای تولید واکسن کرونا این تکنولوژی را انتخاب کرد. سیناژن تنها مجموعه دارویی در ایران است که دارای خط تولید با استاندارد کیفی اتحادیه اروپا (EuGMP) است که نقش محوری کیفیت را در مجموعه سیناژن نشان می‌دهد.