واکسن‌ها و بیماری کرونا
بر اساس منابع موجود تا امروز (زمان چاپ مقاله) بیش از ۱۹۰ میلیون کیس مبتلا به کووید-۱۹ در بیش از ۲۱۵ کشور و همچنین بیشتر از ۴.۱ میلیون مرگ ناشی از این بیماری گزارش شده است. علائم و پیامدهای این بیماری ممکن است از وضعیت asymptomatic یا خفیف تا درجاتِ شدیدِ respiratory failure و مرگ متفاوت باشد.
اگرچه استراتژی‌های موجود همچون رعایت فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و اعلام قرنطینه، به کنترل transmission ویروس کمک کرده، اما همچنان برخی کشورها موج‌های جدیدی از بیماری را تجربه می‌کنند. از همین رو، تلاش جهانی به سمت development واکسن‌های کووید-۱۹ از جمله انواع غیرفعال ویروس، نوکلئیک اسید (DNA و RNA)، وکتورهای ویروس زنده و پروتئین‌های Recombinant پیش رفته است.
هرچند در حال حاضر انواعی از واکسن‌ها مجوز استفاده اضطراری را دریافت کرده‌اند، اما همچنان سوالاتی در خصوص ایمنی طولانی‌مدت ناشی از حفاظت ایجادشده توسط واکسن‌ها وجود دارد.
Advax-SM: یک ادجوانت ترکیبی
همراهی یک ادجوانت مناسب با واکسن‌های غیرفعال یا دارای ساختار پروتئین recombinant به ایمنی‌زایی بیشتر واکسن کمک می‌کند. این ادجوانت‌ها می‌توانند به افزایش و پایداری immune response و غلبه بر impairment سیستم ایمنی کمک کنند که در سنین بالاتر یا در افراد مبتلا با بیماری‌های مزمن ایجاد می‌شود.
Advax-SM یک combination adjuvant است که توسط این تیم تحقیقاتی تولیدشده و شامل inulin polysaccharide particle دلتا و CpG55.2 است. بر اساس شواهد قبلی، ادجوانت Advax در سایر واکسن‌های انسانی همچون آنفلوآنزای فصلی و پاندمیک و همچنین هپاتیت ب نیز ایمن و اثربخش بوده است. از ویژگی‌های Advax-SM این است که در کنار عوارض بسیار خفیف و قابل تحملی که دارد، توان فعال‌سازی مناسب هر دو مسیر سلولار و هومورال را نیز دارد.
روش انجام مطالعه
اسپایک این واکسن پیش از بررسی در مطالعات حیوانی توسط مدل‌سازی‌های کامپیوتری نیز از نظر داشتن ویژگی‌های فضایی و سه‌بعدی مناسب برای اتصال به گیرنده ACE2 بررسی و آزمایش شد و پس از موفقیت در این تست‌ها مطالعات حیوانی آن آغاز شدند.
این مطالعه دارای پروتکل‌های مجزا برای Mouse immunization (موش BALB/C وC57BL/6 ) و Ferret immunization و بررسی ایمنی‌زایی واکسن در این دو دسته است که به توضیحات کامل آن در مقاله پرداخته شده است.
بررسی نتایج مدل Sars-coV-2 challenge در راسو
تزریق Sars-coV-2 spike protein با دوزهای ۱۲.۵، ۲۵ و ۵۰ میکروگرم به همراه ۱۵ میلی‌گرم ادجوانت Advax-SM با فاصله ۱۴ روز (روز صفر و ۱۴) انجام شده است. همچنین یک گروه کنترل با سالین و یک گروه ادجوانت Advax-SM با واکسن آنفلوانزا و یک گروه سینگل‌دوز 50 میکروگرم اسپایک به همراه Advax-SM نیز بررسی شدند. نمونه خون، nasal washes و همچنین نمونه بافت ریه جهت بررسي تست‌هاي ایمونوپاتولوژی و viral titer دریافت شده است.
بر اساس نتایج این بخش از مطالعه، anti-RBD IgG حتی دو هفته بعد از تزریق اولین دوز در همه گروههای rSp immunised قابل تشخیص بوده و سطح آن دو هفته پس از دومین دوز، افزایش نیز داشته است.
همچنین دو هفته بعد از تزریق دومین دوز، تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای از تفاوت دوز rSp بر روی تیتر RBD مشاهده نشده و این تیتر بین راسوهای دریافت‌کننده دوزهای ۱۲.۵، ۲۵ و ۵۰ میکروگرم مشابه بوده است.
interstitial pneumonia در راسوهایی که تک دوز واکسن را دریافت کرده بودند و در گروههای کنترل، مشاهده شده است. در حالی که همه گروههای دریافت‌کننده دو دوز rSp+Advax-SM(گروه 25 و 50 میگروگرم) نتیجه منفی در Sars-coV-2 staining داشته‌اند.
همه راسوهای دریافت‌کننده دو تزریق با rSp با دوز ۲۵ یا ۵۰ و حدود ۸۴٪ از راسوهای دریافت‌کننده دو دوز ۱۲.۵ به همراه Advax-SM، هیچ nasal virus قابل‌شناسایی نداشتند؛ در حالی که نیمی از راسوهای گروه کنترل و گروه دریافت‌کننده تک‌دوز واکسن، دارای nasal virus قابل‌شناسایی بوده‌اند.
بررسی نتایج مطالعه در موش‌ها
فرمولاسیون recombinant spike protein (rsp) همراه با ادجوانت Advax-SM باعث افزایش تولید سطح بالای آنتی‌بادی (در حالی که این سطح از ایمنی‌زایی در ترکیب اسپایک با ادجوانت آلومینیومی دیده نشد)، تولید پاسخ Th1/Th2 بالانس بیشتر و تحریک T cellهای سایتوتوکسیک با توانایی از بین بردن spike protein و افزایش آنتی‌بادی‌های نوترالایزینگ می‌شود.
ایمنی‌زایی با ادجوانت Advax-SM در ترکیب با rsp می‌تواند به تحریک CD4+ و CD8+ T Cellهای خاطره پروتئین spike کمک کند؛ در حالی که این شرایط در موش‌های ایمن‌شده با rsp تنها دیده نشده است.
جمع‌بندی
این مطالعه نشان داده که تزریق عضلانی Advax-SM به عنوان ادجوانت در کنار rSp vaccine، به صورت دو دوز با فاصله چند هفته، تولید آنتی‌بادی‌های آنتی-spike و T cell response را در موش القا کرده و توانسته نمونه‌ها را در برابر عفونت Sars-coV-2 محافظت کند. همچنین به نظر می‌رسد این واکسن بتواند در کاهش transmission ویروس نیز موثر باشد.
برای آشنایی بیشتر با روش اجرا و طراحی مطالعه و همچنین مطالعه بیشتر نتایج این تحقیق می‌توانید در لینک زیر مقاله اصلی را بخوانید.