اومیکرون در ایران؟ سوالی که این روزها تبدیل به یک چالش ذهنی برای ما شده است. در شرایطی که تعداد دوز تزریق شده برای واکسن کرونا در کشور از مرز 105 میلیون گذشته است، حالا پرسش‌های زیادی درباره سویه جدید کرونا با نام اومیکرون یا امیکرون در حال گسترش است. در این یادداشت به وضعیت شیوع و ابتلای نوع اومیکرون در ایران می‌پردازیم.

 

درباره کرونای نوع اومیکرون

بعد از واریانت‌های آلفا، بتا، گاما و دلتا، اومیکرون (Omicron) پنجمین واریانتی است که در لیست واریانت‌های نگران‌کننده (Variant of concern) سازمان جهانی بهداشت قرار می‌گیرد.

کرونای اومیکرون اولین بار در آفریقای جنوبی، بوتسوانا، هنگ‌کنگ و چند کشور دیگر شناسایی شد و اکنون تقریباً 17 کشور موارد ابتلا با این نوع جدید ویروس کرونا را اعلام کرده‌اند.

آنچه باعث نگرانی درباره این واریانت شده است، شناسایی چندین جهش‌ متنوع و متعدد (بیش از ۳۰ جهش) در پروتئین اسپایک ویروس است. بعضی از این جهش‌ها قدیمی هستند و در واریانت‌های قبلی مانند آلفا، بتا، گاما و دلتا گزارش شده بودند و بعضی از آن‌ها جدید هستند و به پروتئین اسپایک مربوط نیستند.

 

 

آخرین وضعیت کرونا اومیکرون در ایران

طبق آخرین گفته‌های وزیر بهداشت، تا امروز موردی از ویروس جهش یافته جدید در ایران گزارش نشده است و ستاد کرونا ممنوعیت ورود از ۶ کشور را به ایران اعلام کرده است.

وزیر بهداشت همچنین با اشاره به اینکه هنوز اثر واکسن‌ها بر سویه جدید اعلام نشده، توصیه کرده است تا افرادی که واکسن دریافت نکرده‌اند، حتماً به سرعت اقدام کنند.

 

 

نظر وزیر بهداشت درباره دوز سوم واکسن کرونا

به گفته وزیر بهداشت، براساس بررسی‌های انجام شده میزان آنتی‌بادی در خون ۶ ماه بعد از تزریق دوز دوم کم می‌شود. کمیته علمی دوز سوم را ۴ ماه بعد از دوز دوم تزریق به خصوص در افراد با ریسک بالا، توصیه کرده است؛ وی افزود که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، واکسن کرونا مانند واکسن آنفلوآنزا سالانه تزریق شود.

 

 

وضعیت ابتلای امیکرون در دیگر کشورها

تا به حال در 17 کشور مانند کشورهای آفریقای جنوبی، بوتسوانا، هلند، پرتغال، بریتانیا (انگلستان و اسکاتلند)، استرالیا، هنگ کنگ، کانادا، دانمارک، اتریش، ایتالیا، بلژیک، جمهوری چک، فرانسه، سوئد، اسپانیا و آلمان موارد ابتلای به امیکرون تایید شده است.

در آلمان و اسکاتلند مواردی از اُمیکرون بدون سابقه مسافرت گزارش شده است. بریتانیا در حال بررسی صدها مورد مشکوک اُمیکرون است که تست کووید-۱۹ برخی از آن‌ها قبل از گزارش اولین مورد اُمیکرون از آفریقا مثبت بوده است.

 

 

قدرت انتقال نوع امیکرون و انواع قبلی کرونا

توانایی انتقال امیکرون نسبت به واریانت های قبلی از جمله نوع دلتا دارد یا نه. تعداد افراد مبتلا با نتیجه مثبت در آفریقای جنوبی (اولین محل شناسایی امیکرون) در حال افزایش است، اما تحقیقات اپیدمیولوژیست‌ها نشان خواهد داد که این افزایش موارد ابتلا ناشی از خود کرونای امیکرون است یا عوامل دیگری همزمان باعث افزایش شده است.

 

تفاوت علائم عفونت با کرونای امیکرون

هنوز اطلاعات کافی برای اظهارنظر درباره تفاوت علائم عفونت با کرونا نوع امیکرون در مقایسه با بقیه انواع مانند دلتا وجود ندارد. اولین گزارش‌ها از کرونای امیکرون از میان جوانان به دست آمده که معمولاً به دلیل سن پایین‌تر علائم خفیفی را با کرونا تجربه می‌کنند. اما باید توجه کرد، امکان بیماری شدید با همه انواع قبلی ویروس مانند نوع دلتا وجود داشته است.

 

 

اثربخشی واکسن‌ها برای کرونای امیکرون

محققان داده‌های ژنتیکی نوع B.1.1.529 یا همان امیکرون را در نمونه بوتسوانا بررسی کرده‌اند. این نوع ویروس قطعاً متمایز است، زیرا حاوی بیش از 30 تغییر در پروتئین اسپایک است.

پروتئین اسپایک همان قسمت ویروس است که سلول‌های میزبان را می‌شناسد و هدف اصلی پاسخ‌های ایمنی بدن است. بسیاری از جهش‌های ویروس نوع امیکرون در انواعی مانند دلتا و آلفا یافت شده‌اند و بر افزایش عفونت و توانایی فرار از پاسخ دستگاه ایمنی (آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده) اثر دارند.

دانشمندان در حال تحقیق بر تأثیر احتمالی کرونای نوع امیکرون را بر واکسن‌ها هستند، اما بررسی این موضوع به زمان بیشتری نیاز دارد. تجربه موج‌های قبلی ابتلا مانند موج کرونای دلتا نشان داده است که واکسن‌ها در کاهش بیماری‌های شدید و مرگ بر اثر نوع دلتا، موثر بوده است. باید دید که می‌توان امیدوار بود تا واکسن‌ها در برابر امیکرون هم ایمنی ایجاد کنند و از نوع شدید بیماری کرونا و بستری در بیمارستان پیشگیری کنند.