سازمان جهانی بهداشت، واریانت B.1.1.529 را “Omicron” (اومیکرون یا امیکرون) نا‌م‌گذاری کرده است. به گفته کارشناسان این سازمان، این واریانت دارای تعداد زیادی جهش است که برخی از آنها نگران‌کننده هستند.
به گزارش Nature، محققان در آفریقای جنوبی در حال دنبال کردن ظهور نگران‌کننده نوع جدیدی از ویروس کرونا SARS-CoV-2 هستند که باعث کووید-19 می‌شود. این نوع دارای تعداد زیادی از جهش های موجود در انواع دیگر از جمله دلتا است و به نظر می رسد که به سرعت در سراسر آفریقای جنوبی گسترش می‌یابد.
این نوع برای اولین بار در اوایل این ماه در بوتسوانا شناسایی شد و پس از آن زمان در فردی پیدا شد که از آفریقای جنوبی به هنگ‌کنگ مسافرت داشته است. دانشمندان همچنین تلاش می‌کنند تا ویژگی‌های این نوع ویروس را درک کنند، مهم‌ترین سوالاتی که باید پاسخ داده شود این است: آیا واریانت اومیکرون می‌تواند از ایمنی ناشی از واکسن‌ها فرار کند و آیا باعث ایجاد بیماری خفیف یا شدیدتر نسبت به سایر انواع می‌شود یا خیر.
پنی مور، ویروس شناس در دانشگاه ویتواترسرند در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی، می‌گوید که آزمایشگاه وی پتانسیل این نوع را برای دور زدن ایمنی حاصل از واکسن و عفونت‌های قبلی اندازه‌گیری می‌کند.
مور افزود: «گزارش‌های موردی از عفونت مجدد و ابتلا در افراد واکسینه شده وجود دارد، اما در این مرحله گفتن هر چیزی زود است.»
اومیکرون و متخصصان سازمان جهانی بهداشت (WHO)
همان طور که اشاره شده، سازمان جهانی بهداشت، واریانت B.1.1.529 را Omicron نا‌م‌گذاری کرده است. به گفته کارشناسان این سازمان، این واریانت دارای تعداد زیادی جهش است که برخی از آنها نگران‌کننده هستند.
شواهد اولیه نشان می‌دهد که این واریانت می‌تواند خطر بالایی از نظر عفونت مجدد نسبت به دیگر واریانت‌ها داشته باشد. به نظر می‌رسد تعداد افراد مبتلا به این واریانت در تمام استان‌های آفریقای جنوبی در حال افزایش است.
بعد از واریانت‌های آلفا، بتا، گاما و دلتا، اومیکرون پنجمین واریانتی است که در لیست واریانت‌های نگران‌کننده سازمان جهانی بهداشت قرار گرفت.
جهش‌ها در پروتئین اسپایک در نوع اومیکرون
محققان داده‌های ژنتیکی نوع B.1.1.529 را در نمونه بوتسوانا مشاهده کردند. این نوع متمایز است، زیرا حاوی بیش از 30 تغییر در پروتئین اسپایک است. پروتئین اسپایک همان قسمت ویروس است که سلول‌های میزبان را می‌شناسد و هدف اصلی پاسخ‌های ایمنی بدن است.
بسیاری از جهش‌های این نوع ویروس در انواعی مانند دلتا و آلفا یافت شده‌اند و بر افزایش عفونت و توانایی فرار از پاسخ دستگاه ایمنی (آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده) اثر دارند.
افزایش شدید موارد ابتلا با این نوع در استان گوتنگ آفریقای جنوبی نیز زنگ خطر را به صدا در می‌آورد. موارد ابتلا در نوامبر به سرعت در این استان افزایش یافت، به ویژه در مدارس و در میان جوانان. آزمایش‌ها نشان داد که نوع B.1.1.529 مسئول تمام 77 نمونه ویروسی است که آنها از این ناحیه آنالیز کرده‌اند. تجزیه و تحلیل صدها نمونه دیگر در حال انجام است.
اثربخشی واکسن کرونا و نوع جدید ویروس کرونا
برای درک تهدید B.1.1.529 یا همان اومیکرون، محققان از نزدیک گسترش آن را در آفریقای جنوبی و فراتر از آن دنبال خواهند کرد. محققان در آفریقای جنوبی تلاش‌هایی را برای مطالعه سریع نوع بتا که در اواخر سال 2020 در آفریقای جنوبی شناسایی شد، فراهم کردند و اکنون تلاش مشابهی برای مطالعه B.1.1.529 آغاز شده است.
تیم مور، که برخی از اولین داده‌ها را در مورد توانایی نوع بتا برای فرار از ایمنی ارائه کرد، کار را روی اومیکرون آغاز کرده است. آنها قصد دارند توانایی ویروس را برای فرار از آنتی‌بادی و پاسخ‌های ایمنی آزمایش کنند. این نوع دارای تعداد زیادی جهش در مناطقی از پروتئین اسپایک است که آنتی‌بادی ها آن را تشخیص می‌دهند و احتمالاً قدرت آنها را کاهش می‌دهند.
مور می‌گوید: «بسیاری از جهش‌هایی که می‌دانیم مشکل‌ساز هستند، اما بسیاری از جهش‌های دیگر به نظر می‌رسد که احتمالاً به فرار بیشتر کمک می‌کنند. مور می‌گوید از مدل‌سازی رایانه‌ای نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد B.1.1.529 یا امیکرون می‌تواند از ایمنی ایجاد شده توسط یکی دیگر از اجزای سیستم ایمنی به نام سلول‌های T جلوگیری کند.
سوال مهم از نظر آریس کاتزوراکیس ویروس‌شناس از دانشگاه آکسفورد انگلستان این است: «سوال داغ این است که آیا اثربخشی واکسن را کاهش می‌دهد؟» مور می‌گوید که در آفریقای جنوبی در میان افرادی که هر یک از سه نوع واکسن مورد استفاده در آنجا، از جانسون و جانسون، فایزر-بیون‌تک و آکسفورد-آسترازنکا را دریافت کرده‌اند، عفونت‌های مجدد گزارش شده است.
لسلز گفت که محققان در آفریقای جنوبی همچنین بررسی خواهند کرد که آیا اومیکرون باعث بیماری شدیدتر یا خفیف‌تر از سایر انواع بیماری می‌شود.
مشخص نیست که آیا این نوع از دلتا قابل انتقال‌تر است یا خیر، زیرا در حال حاضر تعداد کمی از موارد COVID-19 در آفریقای جنوبی وجود دارد.
در این میان، اسکات گاتلیب رییس سابق سازمان غذا و داروی آمریکا بر این نکته از رئیس انجمن پزشکی آفریقای جنوبی دست گذاشته که «تاکنون، علائم مشاهده شده عمدتاً علائم خفیف هستند و ما افزایشی در پذیرش بیماران در بیمارستان ندیده ایم.»
اگرچه این می‌تواند نکته امیدوارکننده‌ای باشد، هرچند هنوز به اطلاعات بیشتری برای نظر دادن درباره میزان نگرانی واقعی از این نوع جدید ویروس نیاز داریم.
تفاوت علائم عفونت با کرونای اومیکرون
هم اکنون اطلاعات کافی برای اظهارنظر درباره تفاوت علائم در عفونت با این نوع ویروس کرونا نسبت به بقیه سویه‌ها مانند دلتا وجود ندارد. اولین گزارش‌ها از کرونای امیکرون از میان دانشجویان بوده که به دلیل سن پایین‌تر معمولاً علائم خفیف با کرونا نشان می‌دهند. با این حال، امکان بیماری شدید با همه انواع قبلی ویروس مانند نوع دلتا وجود داشته است.